भारतीय नेमबाज स्वप्निल कुसाळेने पॅरिस ऑलिम्पिक 2024 मध्ये पुरुषांच्या ५० मीटर रायफल ३ पोझिशन्स अंतिम फेरीत कांस्यपदक जिंकले आहे.
भारतासाठी हा ५० मीटर ३ पोझिशन्समध्ये मिळालेला पहिलाच ऑलिम्पिक नेमबाजी पदक आहे, आणि अभिनव बिंद्राच्या बीजिंग २००८ मधील पुरुष १० मीटर एअर रायफल सुवर्णपदक आणि गगन नारंगच्या लंडन २०१२ मधील कांस्यपदकानंतर रायफल नेमबाजीत मिळालेले तिसरे पदक आहे.
स्वप्निल कुसाळे म्हणाले, “माझ्या मनात खूप भावना आहेत. हे पदक खूप महत्त्वाचे आहे. हे सुवर्णपदक नाही, पण मला पदक मिळाल्यामुळे खूप आनंद आहे. ऑलिम्पिक पदक मिळवणे हे माझे स्वप्न होते.”
शूटिंग स्पर्धा नॅशनल शूटिंग सेंटर, शातोरो येथे आयोजित करण्यात आली होती. स्वप्निल कुसाळे प्रथम १५ शॉट्स घेतल्यानंतर १५३.३ पॉइंट्ससह सहाव्या स्थानावर होते – नॉर्वेच्या नेमबाज जॉन-हर्मन यांच्या दोन पॉइंट्स मागे होते.
परंतु, तीन प्रोन पोझिशन्सच्या सीरिज आणि दोन स्टँडिंग पोझिशन्सच्या सीरिजमध्ये सातत्याने केलेल्या उत्कृष्ट नेमबाजीत, २८ वर्षीय भारतीय नेमबाज तिसऱ्या स्थानावर पोहोचला आणि स्टेज १ नंतर खालच्या दोन नेमबाजांना बाद करण्यात आले.
स्टेज २ मध्ये प्रत्येक शॉटनंतर एक नेमबाज बाद होत असल्याने, कुशालेने पुढील तीन शॉट्समध्ये १०.५, ९.४ आणि ९.९ असे गुण मिळवून आपले तिसरे स्थान कायम राखले.
तथापि, पुढील शॉटमध्ये १०.० गुण मिळवून ते सुवर्णपदकाच्या शर्यतीत राहण्यास अपयशी ठरले.
पीपल्स रिपब्लिक ऑफ चायनाच्या लियू युकुनने ४६३.६ गुणांसह सुवर्णपदक जिंकले, तर युक्रेनच्या सेर्ही कुलिशने (४६१.३) रिओ २०१६ मधील रौप्यपदकाला दुसरे ऑलिम्पिक रौप्यपदक जोडले. कुशालेने एकूण ४५१.४ गुण मिळवले.
स्वप्निल कुसाळेने बुधवारी आठ नेमबाजांच्या अंतिम फेरीत स्थान मिळवले होते. त्यांनी पात्रतेत सातव्या स्थानावर राहून एकूण ५९० गुण मिळवले. दुसरा भारतीय नेमबाज ऐश्वर्य प्रताप सिंह तोमर आठव्या स्थानावर राहून अंतिम फेरीसाठी पात्र ठरला नाही.
भारताने पॅरिस ऑलिम्पिक 2024 मध्ये आतापर्यंत तीन पदके जिंकली आहेत आणि सर्व पदके नेमबाजीत मिळाली आहेत.
स्वप्निल कुसाळेच्या अगोदर, मनु भाकरने महिला १० मीटर एअर पिस्तूल वैयक्तिक इव्हेंटमध्ये कांस्यपदक जिंकले होते आणि सरबज्योत सिंगसह १० मीटर एअर पिस्तूल मिश्रित संघात दुसरे कांस्यपदक मिळवले होते.
या ऐतिहासिक कामगिरी बद्दल देशभरातून स्वप्निल वर कौतुकाचा वर्षाव होत आहे. माननीय पंतप्रधान नरेंद्र मोदीजींनी ट्विट करून शुभेच्छा दिल्या आहेत.
कोण आहे स्वप्निल कुसाळे ?
स्वप्निल कुसाळे हे नाव महाराष्ट्रातील कोल्हापूर जिल्ह्यातील आहे, विशेषतः राधानगरी तालुक्यातील. नेमबाजीच्या क्षेत्रात त्यांनी मोठी ओळख निर्माण केली आहे. 6 ऑगस्ट 1994 रोजी जन्मलेल्या स्वप्निल कुसाळे ने आंतरराष्ट्रीय स्तरावर आपली चमक दाखवली आहे. त्यांच्या ऑलिम्पिकपर्यंतच्या प्रवासाची कहाणी खूपच रंजक आहे. 2008 च्या ऑलिम्पिकमध्ये अभिनव बिंद्राला खेळताना पाहण्यासाठी स्वप्निल ने आपल्या 12वीच्या परीक्षेकडे दुर्लक्ष केले. 2009 मध्ये 14व्या वर्षी त्यांच्या वडिलांनी स्वप्निल ला महाराष्ट्र सरकारच्या क्रीडा प्रबोधिनी योजनेत दाखल केले आणि त्याच वेळी त्यांच्या क्रीडा क्षेत्रातील प्रवासाला सुरुवात झाली.
रेल्वेमध्ये कार्यरत
स्वप्निल ने नाशिकमध्ये प्रशिक्षण घेतले आणि त्यानंतर पुण्याला जाऊन आपल्या नेमबाजीच्या कौशल्यात वाढ केली. 28 वर्षीय स्वप्निल च्या जीवनकहाणीची तुलना भारतीय क्रिकेटपटू एमएस धोनीच्या जीवनाशी केली जाते. 2012 पासून त्यांनी आंतरराष्ट्रीय स्पर्धांमध्ये भारताचे प्रतिनिधित्व केले आहे. स्वप्निल कुसाळे 2015 पासून मध्य रेल्वेत कार्यरत आहेत. 2008 मध्ये अभिनव बिंद्राने ऐतिहासिक सुवर्णपदक जिंकल्यानंतर स्वप्निल ला मोठी प्रेरणा मिळाली होती. ती मॅच पाहण्यासाठी त्यांनी आपल्या 12वीचा पेपरही बुडवला होता.
एमएस धोनीला मानतो आदर्श
एमएस धोनी त्याच्या आयुष्यात तिकीट कलेक्टर होता, त्याचप्रमाणे स्वप्निल देखील मध्य रेल्वेमध्ये तिकीट कलेक्टर म्हणून काम करतो. महेंद्रसिंग धोनीच्या व्यक्तिमत्त्वाने प्रेरित स्वप्नीलने एमएस धोनीचा बायोपिक अनेकदा पाहिला आहे. धोनी क्रिकेटच्या मैदानावर त्याच्या शांत स्वभावासाठी ओळखला जातो, तर नेमबाजीसाठी देखील शांतता आणि संयम आवश्यक आहे. स्वप्निल कुसाळे धोनीसोबत आपले आयुष्य जोडतो.
आई सरपंच, वडील शिक्षक
स्वप्निल कुसाळे ने 2012 मध्ये आंतरराष्ट्रीय शूटिंग करिअरला सुरुवात केली. त्यांचे वडील आणि भाऊ शिक्षक आहेत आणि आई कांबळवाडी गावाची सरपंच आहे. नववीत असताना स्वप्नीलला सायकलिंग की रायफल यापैकी एकाची निवड करण्यास सांगितले आणि त्याने रायफल निवडली. त्यावेळी रायफल घेतल्यावर त्याने 10 पैकी 9 शॉट्स अचूक मारले.
वडिलांनी काढले कर्ज
नेमबाजी हा खर्चिक खेळ आहे, परंतु त्यांच्या वडिलांनी कधीच हे दडपण स्वप्नीलवर येऊ दिले नाही. 2012 मध्ये जर्मनीतल्या आंतरराष्ट्रीय स्पर्धेसाठी त्यांची निवड झाली. त्यावेळी त्यांच्या वडिलांनी दीड लाखाचे कर्ज काढून स्वप्निल ला पाठवले. त्यावेळी स्वप्निल ला चांगली कामगिरी करता आली नाही, परंतु त्याने पुन्हा मेहनत घेतली. 2015 मध्ये केरळमध्ये खुल्या गटात रौप्यपदक जिंकले.
यापूर्वी अनेक स्पर्धांमध्ये विजय
2022 मध्ये स्वप्निल ने इजिप्तमधील कैरो येथे झालेल्या जागतिक चॅम्पियनशिपमध्ये चौथ्या स्थानासह पुरुषांच्या 50 मीटर रायफल 3-पोझिशन स्पर्धेत ऑलिम्पिक कोटा मिळवला. 2023 मध्ये चीनमधील आशियाई क्रीडा स्पर्धा, 2022 मध्ये बाकू येथील विश्वचषक, आणि 2021 मध्ये नवी दिल्ली येथे नेमबाजीमध्ये स्वप्निल ने सुवर्णपदक जिंकले. 2015 ते 2023 या कालावधीत विविध नेमबाजी स्पर्धांमध्ये रौप्य आणि कांस्य पदकांचीही कमाई केली आहे.
72 वर्षांनी भारताला मिळाले पदक
कोल्हापूरच्या खेळाडूंनी 72 वर्षांनी ऑलिम्पिकमध्ये वैयक्तिक क्रीडा प्रकारात पदक मिळवले. 1952 मध्ये हेलसिंकी येथे झालेल्या ऑलंपिक स्पर्धेत खाशाबा जाधव यांनी कुस्तीमध्ये कांस्यपदक मिळवले होते. यंदा पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये स्वप्नीलच्या विजयानंतर भारताला तिसरे पदक मिळाले आहे.
स्वप्निल कुसाळे यांनी आपल्या संघर्ष आणि मेहनतीच्या जोरावर आंतरराष्ट्रीय स्तरावर आपले नाव कमावले आहे. त्यांची कहाणी प्रत्येकासाठी प्रेरणादायी आहे.
संबंधित:-